Ankara Ticaret Hukuku Avukatı tarafından bilgilendirmeye yer verilmiştir.
Çalışmak, okumak, iş kurmak, diplomatik sığınma, seyahat etmek ve daha pek çok çeşitli amaçla Türkiye’de kalmak isteyen yabancılar için Türk hukukunda 6 farklı oturma izni türü düzenlenmiştir. Türkiye’de 90 günden fazla bir süre için kalmak isteyen yabancının oturma izni sahibi olması aranır. Aynı şekilde, Türk vatandaşı olmayan yabancının vize veya vize muafiyet süresi dolduktan sonra Türkiye’de kalabilmek için de oturma izni almak zorundadır.
Özetle, Türkiye’de 90 günden fazla bir süre kalacak veya Vize ya da vize muafiyetinin kendisine tanıdığı süreden daha fazla kalacak yabancının oturma izni alması hukuken zorunludur.
Oturma izni türleri birden fazladır. Bunlar:
- Kısa dönem oturma izni
- Uzun dönem oturma izni
- Aile ikamet izni
- Öğrenci oturma izni
- İnsani oturma izni
- İnsan kaçakçılığı kurbanları için oturma izni şeklindedir.
Oturma İzni Başvurusu Yapabilmek İçin Gerekli Genel Şartlar
- Başvuruda bulunulan oturma izni türünün süresine göre, yabancının talep ettiği süreden en az 60 gün daha uzun süreli pasaport ya da pasaport yerine geçen belgeye sahip olması gerekir.
- Yabancının yeterli ve düzenli bir geliri olduğunu beyan etmesi ve bazı izin türleri için mikatrıyla birlikte bunu beşgelemesi gerekmektedir. Gelir yerine Türkiye’de gelir getiren bir taşınmazının bulunması veya Türkiye’de geçinmesine yetecek kadar banka hesabında para bulunduması hallerinde de şart sağlanmış sayılabilmektedir.
Oturma İzninden Muafiyet:
Yabancılardan 90 güne kadar vizeyle veya vizeden muaf olarak gelenler, vize süresi veya vize muafiyeti süresince oturma izni almalarına gerek olmaksızın Türkiye’de bulunabilirler.
- Vatansız Kişi Kimlik Belgesi sahibi olan kişilerin de oturma izni alması gerekmez.
- Türkiye Cumhuriyeti’nin taraf olduğu anlaşmalarla ikamet izninden muaf tutulan yabancılar,
- doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ile kendileriyle birlikte işlem gören çocuklar,
- Uluslararası Koruma Başvuru Sahibi Kimlik Belgesi veya Uluslararası koruma statüsü sahibi kimlik belgesi sahibi olanlar da ikamet izninden muaf tutulmuştur.
Çalışma İznim var Oturma İznim YOK!
Çalışma izni sahibi veya çalışma izni muafiyetinden yararlanan yabancının bir de oturma izni almasına gerek yoktur.
Yabancı bu konumuyla, başka bir işlem yapmasına gerek kalmadan oturma iznine de sahip olmuş olacaktır. Ancak buradan oturma iznine sahip yabancının aynı zamanda çalışma iznine de sahip olduğu anlamı çıkarılmamalıdır.
Çalışma izninden muaf tutulan yabancıların oturma izni almalarına da gerek yoktur. Örneğin, anonim şirketlerin Türkiye’de bulunmayan yabancı uyruklu yönetim kurulu üyelerinin çalışma izninden muaf olması, oturma izninden de muaf oldukları anlamına gelir.
Oturma İzni Başvurusu
Oturma izni başvuruları aslen yurtdışından ve istisnaen de Türkiye’den yapılır. Başvurular e-ikamet sistemi üzerinden on-line olarak başlar ve gerekli evrakın yetkili makama teslimi ile gerçekleştirilir. Türkiye’den yapılacak başvurular İl Göç İdaresi Müdürlükleri’ne; yurtdışından yapılacak başvurular ise Türk dış temsilciliklerine gerekli evrakın teslimiyle yapılır.
Oturma izni başvurularını yabancı kendisi ya da avukatı aracılığıyla bu başvuruyu yapabilmektedir.